Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο, ως ανάμνηση των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Αποτελεί μια μέρα κινητοποιήσεων για την υποστήριξη της ισότητας και της αξιολόγησης της θέσης των γυναικών στην κοινωνία. Η πρώτη τήρηση της Ημέρας της Γυναίκας πραγματοποιήθηκε το 1909 στις ΗΠΑ, ενώ θεσμοθετήθηκε αρκετά χρόνια αργότερα, το 1977, από τον
Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος κάλεσε όλες τις χώρες του κόσμου να γιορτάσουν την ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών.
Η παγκόσμια κίνηση των γυναικών, η οποία ενδυναμώθηκε από τα τέσερα Παγκόσμια Συνέδρια Γυναικών των Ηνωμένων Εθνών –το 1975 στο Μεξικό, το 1980 στην Κοπεγχάγη, το 1985 στο Ναϊρόμπι και το 1995 στο Πεκίνο – βοήθησε στην καθιέρωση της γιορτής ως σημείο αναφοράς για την εδραίωση των δικαιωμάτων των γυναικών και την ισότιμη συμμετοχή τους σε πολιτικά και οικονομικά δρώμενα αλλά και σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής. Διαχρονικά ο ΟΗΕ προώθησε την συμμετοχή των γυναικών ως ίσων εταίρων με τους άνδρες στην αειφόρο ανάπτυξη, στην υπόθεση της ειρήνης και ασφάλειας και στην πλήρη αποδοχή και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ενίσχυση των γυναικών συνεχίζει να είναι για τον ΟΗΕ το κεντρικό σημείο αναφοράς για τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η υφήλιος.
Το φετινό θέμα της καμπάνιας της πρωτοβουλίας www.internationalwomensday.com/, «Σταματήστε την προκατάληψη» (“Break the Bias”), μας καλεί να φανταστούμε έναν κόσμο ισότητας των δύο φύλων. Έναν κόσμο χωρίς προκαταλήψεις, στερεότυπα και διακρίσεις, ποικιλόμορφο, δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς. Όλοι μαζί μπορούμε να προωθήσουμε την ισότητα των γυναικών, και να «Σταματήσουμε την προκατάληψη».
Τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος. Νόμοι που επέβαλλαν διακρίσεις έχουν καταργηθεί, ενώ το ποσοστό κοριτσιών στα σχολεία έχει αυξηθεί. Την ίδια ώρα όμως, μια στις τρεις γυναίκες έρχεται αντιμέτωπη με βία που σχετίζεται με το φύλο της, νομικοί περιορισμοί έχουν εμποδίσει την πρόσβαση 2.7 δισεκατομμυρίων γυναικών στην ίδια επιλογή θέσεων εργασίας με τους άνδρες, ενώ το 2019, οι γυναίκες αποτελούσαν λιγότερο από το 25% των κοινοβουλίων.
Ας οραματιστούμε και ας εργαστούμε λοιπόν, για έναν κόσμο όπου η κάθε γυναίκα θα μπορεί να πραγματοποιεί ελεύθερα τις επιλογές της, όπως να συμμετέχει στην πολιτική ζωή, να μορφώνεται, να δουλεύει για να έχει δικό της εισόδημα και να ζει μέσα σε κοινωνίες χωρίς βία και διακρίσεις.
Αξιοσημείωτες γυναίκες που τιμήθηκαν με βραβείο Νόμπελ:
• Μαρία Κιουρί – Πολωνή Φυσικός και Χημικός. Μαζί με το σύζυγό της ανακάλυψε το ράδιο και μελέτησε το φαινόμενο της ραδιενέργειας. Υπήρξε η πιο φημισμένη γυναίκα επιστήμων της εποχής της. Τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ στη Χημεία (1911) και τη Φυσική (1903).
• Μαλάλα Γιουσαφζάι – από το Πακιστάν. Αγωνίζεται για τα δικαιώματα των κοριτσιών στην εκπαίδευση στη χώρα της. Η νεαρότερη σε ηλικία που τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης (2014).
• Emmanuelle Charpentier και Jennifer A. Doudna – βραβείο Νόμπελ Χημείας (2020) για την ανάπτυξη μιας μεθόδου επεξεργασίας γονιδιώματος.
